Συναισθηματική Κακοποίηση: Τι Είναι και Πώς να την Αναγνωρίσετε

Η συναισθηματική κακοποίηση είναι μια σιωπηλή, αλλά βαθιά πληγή. Δεν αφήνει εμφανή σημάδια στο σώμα, όμως μπορεί να καταστρέψει την αυτοεκτίμηση, την εμπιστοσύνη και την ψυχική ισορροπία του ατόμου. Σε αντίθεση με τη σωματική βία, η συναισθηματική κακοποίηση συχνά περνά απαρατήρητη – ακόμα και από τα ίδια τα θύματα.

 

Τι Είναι η Συναισθηματική Κακοποίηση;

Η συναισθηματική κακοποίηση περιλαμβάνει οποιαδήποτε συμπεριφορά που στοχεύει στον έλεγχο, την υποτίμηση ή την ψυχολογική καταρράκωση ενός ανθρώπου. Μπορεί να συμβαίνει σε κάθε είδους σχέση: ερωτικές, οικογενειακές, φιλικές ή επαγγελματικές.

 

Πώς Εκδηλώνεται;

Οι πιο συνηθισμένες μορφές συναισθηματικής κακοποίησης περιλαμβάνουν:

  • Συστηματική κριτική και υποτίμηση
  • Χειραγώγηση μέσω ενοχών ή φόβου
  • Απομόνωση από φίλους και οικογένεια
  • Απειλές ή εκβιασμούς
  • Αδιαφορία ή παθητική επιθετικότητα
  • Gaslighting, δηλαδή διαστρέβλωση της πραγματικότητας ώστε το θύμα να αμφισβητεί τον εαυτό του

Αυτές οι συμπεριφορές δεν είναι “απλές δυσκολίες” μιας σχέσης. Είναι μορφές βίας που αφήνουν βαθιά συναισθηματικά τραύματα.

 

Ποιες Είναι οι Συνέπειες;

Η μακροχρόνια έκθεση σε συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε:

  • Χαμηλή αυτοεκτίμηση
  • Άγχος, κατάθλιψη και κρίσεις πανικού
  • Διαταραχές ύπνου ή διατροφής
  • Αίσθημα αβοηθητότητας ή και ενοχής
  • Δυσκολία στη δημιουργία υγιών σχέσεων

Το χειρότερο είναι ότι πολλά θύματα νιώθουν υπεύθυνα ή “υπερβολικά ευαίσθητα”, χωρίς να αντιλαμβάνονται πως αυτό είναι μέρος της χειραγώγησης.

 

Πώς Μπορείτε να Αναγνωρίσετε ότι Βιώνετε Συναισθηματική Κακοποίηση;

Αν νιώθετε:

  • Ότι περπατάτε “σε τεντωμένο σχοινί” για να αποφύγετε εντάσεις
  • Ότι η γνώμη σας υποτιμάται συστηματικά
  • Ότι φοβάστε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας
  • Ότι συνεχώς ζητάτε συγγνώμη, χωρίς να φταίτε

…τότε ίσως να βρίσκεστε σε κακοποιητική συνθήκη. Μην αγνοείτε αυτά τα σημάδια.

 

Τι Μπορείτε να Κάνετε;

Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε τη συναισθηματική κακοποίηση. Το δεύτερο είναι να ζητήσετε βοήθεια. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να σας βοηθήσει να ανακτήσετε την αυτοπεποίθηση σας και να θέσετε όρια.

Η θεραπεία σας προσφέρει χώρο να επεξεργαστείτε τα τραύματα, να επανασυνδεθείτε με τις ανάγκες σας και να χτίσετε ξανά μια σχέση εμπιστοσύνης με τον εαυτό σας.

 

Η Ψυχική Υγεία Είναι Δικαίωμά Σας

Η συναισθηματική κακοποίηση δεν είναι “κακή επικοινωνία” ή “μια δύσκολη φάση”. Είναι μια μορφή ψυχολογικής βίας που πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα. Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε αυτά που διαβάσατε, μην μένετε σιωπηλοί. Ζητήστε στήριξη. Μιλήστε με έναν Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας που μπορεί να σας καθοδηγήσει με ασφάλεια στην πορεία προς την αυτονομία και την ψυχική ανθεκτικότητα.